Hoop is gevestigd op Raad van State

Met spanning wordt uitgekeken naar een uitspraak van de Raad van State over houtrookoverlast. Begin november staat die op de agenda van de Raad in Den Haag. Potentieel kán het een keerpunt zijn. Tenminste; als de Raad bereid is te doen waarop stookgedupeerden al jarenlang vergeefs aandringen: verder kijken dan Bouwbesluit 7.22.

Het gaat om een al jaren slepende zaak in Oldenzaal. Buren ondervinden veel overlast van een houtkachel in de straat. Ze klagen bij de gemeente. Die doet waarnemingen; zo fietst een waarnemer tientallen keren door de straat zonder dat hij, naar zijn zeggen, met zijn neus overlastgevende houtrook waarneemt. Zoals in bijna alle gevallen is het resultaat: de gemeente wijst de bezwaren af en handhaaft niet.

Rechtbank Zwolle
De stookgedupeerden tekenen bezwaar aan tegen de beslissing. De gemeente reageert te laat. Uiteindelijk komt de rechtbank in Zwolle eraan te pas. Net als alle rechters, baseert de rechtbank zich voornamelijk op het genoemde Bouwbesluit 7.22. Daarin staat dat (houtrook) overlast verboden is.

Echter: omdat de wetgever niet vastlegde bij welke normoverschrijding sprake is van ‘overlast’, vangen stookgedupeerden bij rechtbanken in 99 procent van de gevallen bot. De stoker wordt beschermd; de buur die in de ziekmakende rook woont, zit, slaapt en leeft niet.

De rechter zegt
In juni vorig jaar zei de rechter in Zwolle: “Er is nogmaals overwogen dat geen algemeen aanvaarde inzichten bestaan over de beantwoording van de vraag of, en zo ja, onder welke omstandigheden en bij welke frequentie rook afkomstig van het gebruik van een houtkachel schade aan de mens toebrengt.” Kortom: de rechter zegt weer eens dat niet duidelijk is wanneer gesproken kan worden van overlast.

Aldus de rechter
De rechtbank in Zwolle stelt de stoker dus in het gelijk als die zegt dat geen sprake is van dreigende aantasting van de volksgezondheid. De rechter: “Uit de ingebrachte stukken, afkomstig van medisch specialisten, blijkt immers niet dat deze specialisten een causaal verband leggen tussen het gebruik van de houtkachel en de gezondheidsklachten (van de gedupeerden).”

Uitspraak in juni 2019: de gemeente Oldenzaal staat in haar recht als zij niet handhavend optreedt tegen de bezitter van de houtkachel.

Zitting bij de Raad van Sate
Twee weken geleden diende de zaak in hoger beroep bij de Raad van State. Bibi Krot, de advocaat van de stookgedupeerden, riep hierbij de rechters op verder te kijken dan het gewraakte Bouwbesluit 7.22. Dit wetsartikel noemde ze “een dode letter”. De suggestie werd gedaan om de zaak te beoordelen op grond van regels die in Oldenzaal en de rest van Overijssel gelden voor geurhinder.

Dat is een interessante gedachte; het rechterlijke adviesorgaan STAB publiceerde vorig jaar een rapport waarin een soortgelijke aanbeveling is opgenomen. De rechtbank Oost-Brabant deed al eens een uitspraak in de geest van de suggesties in het STAB-rapport.

Mensenrechten
Tijdens de zitting in Den Haag kwamen ook de Europese Rechten van de Mens aan de orde. In deze principiële verklaring van de EU staat onder meer: “Een ieder heeft recht op vrijheid en veiligheid van zijn persoon. (….) Een ieder heeft recht op respect voor zijn privéleven, zijn familie- en gezinsleven en zijn woning.”

De vraag kwam op tafel of een structurele aantasting van het welbevinden en de gezondheid door houtstook in de buurt niet strijdig is met de Europese mensenrechten.

Lichamelijk letsel?
Het Luchtfonds vroeg zich in augustus hardop af of het Wetboek van Strafrecht niet toepasbaar zou kunnen zijn op juridische kwesties rond houtstook. Immers; de facto kun je stellen dat houtstook aan omwonenden lichamelijk cq geestelijk letsel toebrengt.

In een onderzoek van Motivaction zeggen omgerekend een miljoen Nederlanders: “Ik ervaar ernstige lichamelijke klachten als gevolg van houtrookoverlast binnen en buiten.”

Negeren van onderzoek
Hoe het ook zij; gemeentelijke handhavers, rechters, zelfs de staatssecretaris; ze negeren en masse hoogst relevante wetenschappelijke en zelfs eigen overheidsonderzoeken over de schadelijkheid van houtrook voor de gezondheid. Menig wetenschapper betoogt: “Er bestaat geen veilige ondergrens voor houtrook.”

Norm stellen
Vooralsnog waren in 99 van de 100 gevallen rechtbanken van hoog tot laag onvermurwbaar. Door het ontbreken van wettelijke overlastnormen krijgt de stookgedupeerde wiens gezondheid dagelijks wordt aangetast nul op het rekest.

Norm of dwang
Als niemand de bereidheid toont snel met betere regelgeving te komen om de vrijheid van ademen in het privédomein van miljoenen Nederlanders veilig te stellen, is het wellicht aan de Raad van State om een nieuwe norm te stellen, dan wel de wetgever ertoe te dwingen dit te doen.

Foto: Raadvanstate.nl