Vergeefs beroep op Rechten van de Mens

Alles is uit de kast gehaald. Alle relevante onderzoeken zijn aangevoerd. Zelfs is een beroep gedaan op de Europese Rechten van de Mens. Toch heeft de Raad van State deze week opnieuw stookgedupeerden in het ongelijk gesteld. De gemeente Oldenzaal hoeft niet verder handhavend op te treden jegens een houtstoker in zijn gemeente.

In eerdere instantie had een rechtbank in juni 2019 al vastgesteld dat de gemeente geen gebrek aan handhaving kan worden verweten. De Raad van State heeft dit nu opnieuw bevestigd. Opnieuw staan gedupeerden van houtrook in de kou. Opnieuw is falende wetgeving de oorzaak; omdat normen voor de mate van overlast ontbreken, valt gemeenten niks te verwijten en mogen stokers hun gang gaan. Aldus een vrije vertaling van de uitspraak van de Raad van State.

Rechten van de Mens
Stichting Luchtfonds opperde al eens of het strafrecht niet van toepassing zou kunnen zijn op de aanpak van houtrookoverlast. Het strafrecht gebruikte de advocaat van de stookgedupeerden niet, maar wel het Europese verdrag voor de Rechten van de Mens. Daarin staat dat ieders leven door de wet wordt beschermd en niemand opzettelijk van het leven mag worden beroofd. Houtstook leidt tot een levensverkorting van gemiddeld dertien maanden; jaarlijks zijn er 900 tot 2700 stookdoden in Nederland.

Niet levensbedreigend
Gezien de aantoonbare schadelijkheid op basis van wetenschappelijk onderzoek, kan houtstook dus als levensbedreigend worden gezien. Aldus de advocaat. Maar de Raad van State denkt hier anders over: “In dit geval is er geen aanleiding om aan te nemen dat het college van burgemeester en wethouders in Oldenzaal het recht op leven zou schenden door niet handhavend op te treden tegen stookgedrag.”

Rapporten
De zaak in Oldenzaal speelt al lang. De enige vooruitgang die in de loop der jaren is geboekt, is dat de stoker zijn kachel niet langer smoort. Voor de rest blijft de houtrookoverlast, waarvoor dus geen wettelijke normen bestaan, aanwezig. Voor de Raad van State voerde de advocaat namens de stookgedupeerden alle relevante data aan. Zoals een Amerikaanse rapport over de gezondheidsschade die houtstook oplevert; van kanker tot DNA-mutaties en van diabetes tot hartfalen. Maar ook rapporten met metingen van stookvervuiling van Buro Blauw, alsmede onderzoek van onze eigen overheid en de Wereldgezondheidsorganisatie werden voor het voetlicht gebracht.

Geurnormen
Ook haakte de advocaat in op een vrij recent rapport over houtstook dat speciaal voor bestuursrechters is gemaakt. In dit rapport wordt voorgesteld om voor de handhaving van stookoverlast aansluiting te zoeken bij bestaand geurbeleid. Zo kunnen overheden bijvoorbeeld optreden tegen agrarische bedrijven als ze bij geurmetingen overlast vaststellen. Het voorstel van de advocaat was dus: maak het geurbeleid in Overijssel en/of Gelderland toepasbaar voor houtstook. Omdat dit geurbeleid voor bedrijven is bestemd en niet voor particulieren, verwierp de Raad van State ook deze suggestie.

Hier vind je de complete samenvatting van de behandeling.