Knus bij de kachel of stikken door rook?

Niet half stikken door rook. Dat moet veel zwaarder wegen dan ‘is knus want met vlammetjes’.

Het is zomaar één van de opvallende zinnen die u tegenkomt in een column van Asha ten Broeke in de Volkskrant van 27 december jongstleden.

Zelf koos zij de titel in de digitale krant: “We boeken pas vooruitgang als ook kwetsbaren eisen mogen stellen aan inrichting van onze samenleving”. De redactie maakte er in de papieren krant van: “De pret van de sterkste”. Haar bijdrage deze week was zo sterk, dat de hoofdredactie er een verwijzing naar maakte op de voorpagina.

Al deze zinnen hebben één ding met elkaar gemeen. Er is een groep houtstokers in Nederland die het leven van omwonenden zuur maakt en niet bereid is op enigerlei wijze rekening met de woonomgeving te houden. Resultaat: miljoenen mensen worden onnodig blootgesteld aan voor de gezondheid gevaarlijke stoffen. Waaronder: het kankerverwekkende fijnstof PM2.5, benzeen, dioxine en andere zogenaamde PAKs.

Het produceert allemaal zelfs meer fijnstof dan de 8 miljoen auto’s die in Nederland rondrijden. En dat midden in de woonomgeving! Ook geeft één houtkachel meer vervuiling dan zes vrachtwagens zoals eerder uit een factcheck van de Volkskrant bleek.

Van het stoken van hout, houtpellets en biomassa kan je naast kanker ook hart- en vaatziekten, luchtweginfecties en longziekten zoals astma en COPD krijgen. Het moge duidelijk zijn: er is een dringende noodzaak om een algeheel stookverbod af te kondigen. Mooie verhalen van de kachelverkopers zijn niets waard. Specificaties verhullen de waarheid achter de sjoemelkachels.

Zoals Stientje van Veldhoven, onze staatssecretaris van Infrastructuur en Milieu, op 25 juni jongstleden zo treffend zei in de media:  “Schone lucht is van levensbelang”. En ook zei zij: “Een veilig niveau van verontreiniging bestaat niet”. Het zijn uitspraken die ik ook herken van bijvoorbeeld het RIVM.

Wat ons betreft had de gehele column van Asha ten Broeke op de voorpagina mogen worden afgedrukt. Of wellicht had de hoofdredactie in het dagelijkse commentaar de conclusie kunnen meenemen: “Maar ik denk dat we pas echt vooruitgang boeken als we afspreken dat ook de zieken, de kwetsbaren, de beperkten en de stillen eisen mogen stellen aan de inrichting van onze samenleving – ook als ze daarmee de pret van de sterksten bederven. Dat zij evenzeer een goed leven mogen claimen als ieder ander. Uit respect, niet uit liefdadigheid. Als recht, niet als gunst.”

Met dank aan Asha ten Broeke.

Tekst: Jos Merks, voorzitter Luchtfonds / Foto: Shutterstock